در آخرین جلسهای که در دیوان عالی آمریکا در اوایل تابستان سال جاری برگزار شد، قرار شد ضبط و فروش الواح هخامنشی در دانشگاه شیکاگو بررسی و رای نهایی در پرونده الواح هخامنشی اکتبر ۲۰۱۷ اعلام شود. سایت «دادگاه استیناف حوزه هفتم ایالات متحده آمریکا» اما اعلام کرده که این تاریخ به تعویق افتاده و بررسی به ۳۷ روز دیگر موکول شده است.
اگر رأی دیوان عالی آمریکا بر مصادره این آثار باستانی قرار بگیرد، از فروش آنها غرامت خانواده قربانیان چند عملیات بمبگذاری پرداخته میشود.
پیش از این، اواسط اکتبر سال جاری دولت ترامپ برای افشای اطلاعات محرمانه معامله شرکت بوئینگ با شرکت آسمان از دادگاه فدرال شیکاگو دو ماه فرصت خواسته بود. خانواده قربانیان چند عملیات بمبگذاری، مانند شاکیان پرونده الواح هخامنشی خواهان توقیف و مصادره اموال ایران در آمریکا برای پرداخت غرامت شده بودند.
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در سخنانی که ۱۳ اکتبر درباره تغییر استراتژی آمریکا در قبال ایران ایراد کرد، ارزیابی توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی را به کنگره آمریکا سپرد. رئیسجمهور آمریکا در گفتوگو با شبکه فاکس گفته بود: «واقعاً نمیدانم چه اتفاقی در این زمینه میافتد.»
به نظر میرسد سرنوشت الواح هخامنشی و همچنین معامله ایران با شرکت بوئینگ به تصمیم مجلس نمایندگان آمریکا درباره پایبندی ایران به برجام ربط پیدا کرده است. شرکت بوئینک در دادگاه شیکاگو استدلال آورده بود که افشای اطلاعات معامله با ایران ناقض توافق هستهای باشد و امنیت ملی آمریکا را به خطر بیندازد.
الواح هخامنشی در سال ۱۹۳۳ در پارسه یا تخت جمشید کشف شدند و سپس در سال ۱۹۳۶ برای مطالعه به مؤسسه شرقشناسی دانشگاه شیکاگو برای پژوهش و مستندسازی به امانت سپرده شدند. از میان هزاران لوح هخامنشی که به مؤسسه شرقشناسی شیکاگو به ودیعه سپرده شده، در سال ۱۳۲۷ تعداد ۱۷۹ لوح، در سال ۱۳۵۰ تعداد ۳۷ هزار و ۷۴ خرده الواح به ایران بازگردانده شد. در سال ۱۳۸۳ هم تعداد ۳۰۰ لوح دیگر به موزه ملی ایران ارسال شد.
پیش از این دادگاهی در ایالات متحده آمریکا رأی داده بود که با فروش الواح هخامنشی میتوان ۷۱ میلیون دلار به قربانیان حوادث تروریستی غرامت پرداخت. اما سال گذشته دادگاه استیناف در شیکاگو این حکم را لغو کرده است.